می ترسم
روزی لطیف هلمت
دیوانه وار سرش را هنگام یک خدا حافظی
به سوی ما برگرداند و بگوید..
بای بای
سرزمین بو گندوی من ...
بای بای..
قباد جلی زاده
عکس شرح خاصی ندارد. مربوط می شود به بمباران شیمیایی شهر حلبچه در کوردستان، توسط رژیم بعث عراق در ۱۶ مارس ۱۹۸۸. اتفاق خاصی هم نیافتاده، ۵۰۰۰انسان در کمتر از چند دقیقه براثر این بمباران شیمیایی جانشان را از دست دادند . هزران انسان هم تا سالها بعد همچنان به ترتیب و بدون ترتیب میمردند.
این تصویر تنها شکلی و لحظهای است از بغضی گریه نکرده و در حال فرار از سرنوشتی که هویت کورد بودن برای او به جا گذاشته است. البته کم نیستند که کسانی که این کشتارها را نه تنها بر عهدهی جنایتکاران نمیدانند، نه تنها حاضر نیستند اعتراف کنند که این جنایت بخشی از نسل کشی است که توسط حاکمان کشورهایی که سرزمین کوردستان در آنها تقسیم شدهاست، انجام میگیرد، بلکه معمولا استدلال میکنند که تقصیر احزاب سیاسی، آنها، به خاطر جداییطلب بودن آنها و اصلا تقصیر خودشان است. خُب مثل آدم بنشینند سرجایشان و خوشحال باشند از اینکه تورک کوهی، یا مگس عربها، و یا قومی از اقوام فارسها هستند که بعدها انشاالله متمدن میشوند و فارسی هم یاد میگیرند.
هیچ اتفاق خاصی نیافتاده است. عدهای آدم شکم سیر یا یاغی بالفطره یا شاید هم واقعا کوهی و خشن که هی زود زود احتمالا اعصاب عدهای را خورد میکردهاند، در چنین اتفاقاتی میمیرند.
این تصویر تنها تصویر لحظهای است از بغضی فرو خورده نه به خاطر صبوری و پایداری.. نه!!.... احتمالا چند قدم دیگر آن بغض به همراه گازهای شیمایی منتشر در هوا برای همیشه فرو رفته است...برای همین این بغضها راه گلوی همهی ما را بسته است.
اتفاق خاصی نیافتاده است. ای بابا این همه آدم کشته میشوند حالا شما کوردها هم استاد بزرگنمایی و سیاه نمایی هستین. حتا استاد نامجو هم فرمودند آن « زبان دورافتاده» تصویر ما را دهاتی و فقیر و سیاه نشان میدهد.، آره داشتم عرض میکردم که ای بابا اتفاق خاصی نیافتاده است...حالا مثلا ۵هزار نفر هم مردهاند خوب اصلا فرض کنید طاعون آمده.. نه خدایی مثلا بر اثر بیماری مرده بودید دیگه بهانهی سیاسی نداشتید..
راستی تنها محض اطلاعات ژورنالیستیتان میگویم نه اینکه بخواهم بگویم خوب آخر ۵هزار نفر نیست و بیشتر است. چون اصلا آمار دادن برای فاجعه و اثبات آن از طریق عدد و رقم برای فاجعه بودن خود عملی است فاجعهبارتر و ددمنشانهتر از فاجعهی خلق شده، اما گفتم فقط محض اطلاع عرض میکنم. این ۵۰۰۰نفر که در حدود ۵ دقیقه جانشان را از دست داند، مرحلهی هشتم یک عملیات بودند به نام« انفال».
آها «انفال» احتمالا به گوش بسیاری از ما خورده است. آره دیگه همهی ما در کشورهایی زندگی کردهایم که دین مبین اسلام هم آنجا بوده. خوب «أنفال» اسم یکی از سورههای قرآن کتاب آسمانی دین اسلام است. در آیهی ۲۳ این سوره(اگر اشتباه نکنم) فرمان حملهی به کافران است. که گفته میشود « جان و مال و ناموس و..آنها بر شما حلال است». خُب جناب صدام حسین به طراحی علی حسن المجید(معروف به علی شیمایی) یک عملیات را علیه کوردهای کشور عراق در ۸ مرحله انجام داد که طی آن ۲۰۰۰۰۰ بله درسته دویست هراز نفر( نفر هم چیزی است در حد شتر) از کوردها زنده به گور شدند و بیش از چندین هزار روستا ویران شدند. بله کوردها کافر بودند. صدام حسین سُنی بود. اما خوب در مذهب شیعه هم حدیثی موجود است که « معامله با کوردها حرام است» در توضیح و تفسیر و ادلهی آن که در سالگرد اعدام فرزاد کمانگر بود فکر کنم در دانشگاه تهران چنین جلسهی تفسیر حدیثی انجام گرفت، فرموده بودند و می فرمایند که دلیلش این است که « کوردها از تخم جن هستند» حالا شرح تاریخی داستان این « تخم جن» بودن نیز بر میگردد به زمانی که سلیمان نبی جن و پری در اختیار داشت. سلیمان به امتش توصیه کرده بود که نباید با این جنها رابطهی جنسی برقرار کنید. ولی خوب همیشه عدهای ناخلف و نافرمان هستند و عدهای از فرمان سلیمان سرپیچی کردهاند و احتمالا بر اثر حشریت زیاد و شاید هم تنوع روابط جنسی با این اجنهی عزیز رابطهی جنسی داشتهاند، و چون بدون شک در آن زمان کاندوم و دیگر وسائل پیشگیری از حاملگی که آن هم معلوم نبوده است در مورد جن ها اصلا عمل کند، وجود نداشته است، از این روابط غیر شرعی و سرپیچیشده از فرمان یک پیامبر، عدهای به دنیا آمدهاند که همین « کورد» ها هستند.
بله داشتم عرض میکردم خوب ما کوردها که اصلا نسلمون از « تخم جن» هست و احتمالا شما خوانندهی عزیز وقتی این را میخوانید یه لبخند هم میزنید و یا ته دلت هم میگویی« خداییش هم عجب تخم جنهایی هستید» . نه حالا خداییش یه همچین موجوداتی خوب معلومه اساسا دردسر هستند. دقت کنید اینها در کتاب درسی دانشگاه درس داده میشود« معامله با کورد حرام است». و در دانشگاه تهران جلسه شرح حدیث برایش برگزار میشود. کی سال ۲۰۱۱.
تقصیر خودشونه که این بلاها سرشون میاد. خلاصه داشتم عرض میکردم. برگردیم به همون سوره و آیهی عزیز انفال.. خوب ممکن است بگویید آره بابا صدام حسین جنایتکار بود و خوب به سزای اعمالش هم رسید. اما خوب اگر کمی به فرمان ایتالله خمینی هم برای « لشکر کشی علیه کوردستان» دقت کنید ایشان هم از الفاظی چون « جان و مال و ناموس آنها بر شما حلال است، منتظر دستور نمایند و....» استفاده کرده بودند. آره در همون دوران طلایی و در عرض کمتر از ۲۰ سال از همین حکومت بیش از ۵۰۰۰۰نفر کورد بر طبق آمارهای بینالمللی در همین کشور عزیز و گربهای و « پاینده ایرانی» کشته شدهاند.. طبق همان گفتمان « کافر مسلمان»هم، زمان جنگ و لشکر کشی علیه کوردستان بر دیوارهای شهر ما مینوشتند. با خط درشت مینوشتند« ما با کورد نمیجنگیم، ما با کفر میجنگیم».....
خوب حالا همهی اینها را گفتی که چی که بگی تو هم یا شما کوردهای فریب خورده هم مثل کوردهای عراق فدرالیسم میخواهید. برو بدبخت بیچاره تو خبر نداری کوردستان عراق الان مردمش زیر حکومت دیکتاتوری!!(دقت کنید انتخابات در آنجا طبق نظارت سازمن ملل اتحایدهی اروپا و حتا اتحایدهعرب انجام میگیرد) مسعود بارزانی و جلال طالبانی روزانه هزار بار آرزو میکنند که صدام حسین حاکمشان بود!!؟.. تازه خودت داری میگی اونها ۲۰۰۰۰۰نفر زنده به گور شده اند، بمباران شیمیایی شدهاند. مگر این بلاها سرتان آمده است. برو هر وقت ۲۰۰ هزار، نفرتون زنده به گور شد بعد بیا از این چیزها بنویس.
نه والا به جان شریفتان به گوش و شکم آن گربه که من روزی دو میلیون فحش از کوردها برایش نوش جان میکنم و روزی یه سه میلیونی هم فحش از این ور از « وطن پرستها، ناسیونالیستها و ایرانی گراها و مثلا لیبرالها و ...»نوش جان میکنم. عرض غرضی نداشتم. کلا هم اهل این نیستم خوشم بیاد کسی دلش برایم بسوزد . برای خودم برای خانوادهام، یا برای ملتم. ااا خوب پس چی میگی.. هیچی هیچ غرضی نداشتم اما مرض چرا، مرض داشتم. سر صبحی حالم بد بود گفتم حال شما را هم بگیرم. ببخشید ما کورد هستیم.
فدرالیسم و قوم و ملت و سرزمین و ناسیونالیست بودن و لیبرال بودن و چپ بودن و متمدن بودن و اینها همهاش مال شما.. ما غلط بکنیم فکر کنیم زبانمان حقمان است، سرزمینمان حقمان استو سرنوشت سیاسیمان حقمان است و در کنار اینها انسان بودن و برابر و برادر و خواهر بودن نیز حقمان است. از دید شما این حقها تنها زمانی حقمان است که ما آنگونه باشیم که شما تشخیص میدهید. اگر آن « گونه» که شما میگویید نبودیم خوب معلومه که حقمان نیست. معلومه خامنهای و سردار رادان و تایب و جمهوری اسلامی شرف دارد بر بودن و هویت و حضور ما.
راستی ببخشید ها ...آدمه دیگه حافظه بیمارش میکند . این « گونه» را گفتم یادم افتاد یک چیزی عرض کنم. صدام گفته بود کاش خدا مگس و کورد را خلق نمیکرد. در ترکیه هم میگویند ترک بودن افتخار است کوردها تورک کوهی هستند.
ولی خداییش خیلی بی انصافیه که آدم وضع کوردها را در ایران با ترکیه و عراق مقایسه کند. سوریه را که خودم هم حذف میکنم چون اصلا کوردها شناسنامه ندارند تا هویتی وجود داشته باشد. آره در ایران به ما میگویند « قوم» این مدرنش است ها .. داشتم میگفتم « گونه» و یاد این پاراگراف افتادم. آره در ایران میگویند ایران و « تیره» های ایرانی. یک جوری میگویند « تیره» آدم احساس میکند جزو گیاهان یا سخت پوستان یا تیرهای از حیوانات است مثلا پستان داران. « یک گونه»ی گیاهی چیزی تو این مایهها...
گفتمان عاطفیاش اما میشود یک چیز دیگر. مثلا میگویند« کردستان پارهی تن ایران است» یعنی خود گویندگان هم به عمق ناخوداگاه این جمله دقت نکردهاند. ناخودآگاه چیه بابا آگاه و فرا آگاه جمله داد میزند« پاره» ای است از «تن» یعنی یک «تن»ی به نام ایران هست و یک پارهای یعنی یگ چیز آویزان بر این « تن» که اسمش« کوردستان است.
گفتمان اصلاح طلبی اش هم به گفتهی آقای خاتمی میشد این« کوردها اصیلترین قوم ایرانی هستند» یکی نبود بگوید آقا شرمندهام اصیل جد و آبادته.. مگر من اسب عربیام که اصیل باشم. تازهشم فکر کردی ماکوردها همهاش انفال شدهایم و شیمایی شدهایم و همهاش خشونت و اینها مرتکب شدهایم. یک ذره هم سواد و عقل و تفکر و ندبر نداریم. که بیاییم عرض کنیم عزیز دلم ای گفتمان اصطلاح طلبی عزیز. من فدای اون گفت و گو تمدنها و فرهنگهایت و اون «ایران برای همهی ایرانیانت شوم» خوب این « اصیلتر» چند تا اشکال دارد. اشکال اول این گفتمان یک نوع نگاه برتری جویی و تبعیض نژادی تبعیض قومی تبعیض هر کوفت و زهرماری که شما با شنیدن یک واژه حناق نگیری و فحشم ندی که الان منظورت از به کار بردن این واژه زیر سوال بردن تمامیت ارضی بود یا نه؟؟ اره هرواژهای که دوست داری خودت بگو ولی یک تبعیضی توش هست. «تر» صفت تفضیلی است. تازه اشتباه کردم میفرمایید« اصیلترین» یعنی صفت عالی. خوب برای من که یک فعال حقوق بشر هستم و نگاهم حقوق بشری است. سوال می شود که مثلا من کورد نسبت به چه کسانی « تر» و «ترین» هستم. یعنی یک عدهای« اصیل» هستند. یک عدهای« اصیلتر» و بعدش ما کوردها که الان باید خم شویم از خوشحالی و دست بوسی کنیم « اصیلترین» هستیم.؟؟
یا قمر بنی هاشم چه « ترین» هستیم که فقط در آمار اعدامیها ، آمار کشتههای جنگی، آمار لشکر کشی، آمار کشتار روزانهی « کارگران مرزی» آمار بیکاری« آمار عدم توسعه و ..اینها ترین هستیم.
اما اشکال روششناسی و همچنین گفتمان شناسی آن این است که « این «اصیل» و «اصالت» برگرفته از یک « نگاه شرق شناسانه» است. اصیل یعنی« غیر قابل تغییر. یعنی وابسته کردن هویت گروهی به « ویژگیهای غیر قابل سلب» یعنی ماندن در وضعیت اولیه، یعنی ابتدایی بودن. یعنی عین روز اولش مونده و تکون نخورده.. دیدی چه تعریفهایی از کوردها میکنند؟ خون گرم، رشید، شجاع، باغیرت، پهلوان، مرد، دلاور مهمان نواز، با فرهنگ اصیل و البته گاهی به جای اصیل از واژهی « محلی» هم استفاده میشود .چیزی مثل« تخم مرغ محلی»
خوب باز که ادامه دادی منظور...؟؟؟؟؟ آها منظورم. به جان خودم به قول شوخیهای خودتان در زبان فارسی« من زوری» ندارم. یه آدم روانی ارتجاعی غیر متمدنم که از بخت بد خودم شما گاهی یه چیزهایی مینویسم. گفتم که غرضی نداشتم ها.. اما مرض چرا.... تا دلت بخواد.. حتا همین را هم بهم گفتهاند.... گفتهاند عقدهای هستی چون کوردی...اره عرض کردم که غرضی نداشتم ولی مرض داشتم حالم خوب نبود خواستم حال شما رو هم بگیرم بگم ببخشید ها ما کوردیم.
فقط یک سوال.. شما که همهاش میگویید همهمون عین همیم و یک کشور و یک ملتیم در مقابل این همه توهین و تحقیر و کشتار و اعدام و اینها چهکردهاید. جز اینکه مثل آقای لاریجانی ادعا کنید در ایران کسی به جرم کورد بودن اتفاقی برایش نیافتاده است. یعنی اگر واقعا و حقیقتا این « تخم جن» ها رو جزو خودتون میدونید جز جنگیدن با ما برای اینکه ما را روشن کنید که بابا والا بالا دارید اشتباه میکنید اینجوری نیست چه کار کردهاید؟ مگر اینهایی که اینجوری کشته می شوند جزو مردمان همون جغرافیا و همون تمامیت ارضی و همون ملتی نیستند که شما فکر میکنید به آن معتقد هستید و ما به آن معتقد نیستیم؟ خوب به فرض غلط شما که ما اصلا نیستیم. باشه ما نیستیم شما که معتقد بودید چه کردید؟ قاعدتا رفتار از سوی کسی انجام میگیرد که به آن اعتقاد دارد. چطور همزمان ما را متهم میکنید که به چیزی اعتقاد نداریم اما انتظار دارید برای چیزی که به ظن شما به آن اعتقاد نداریم، اما همهاش خودمان را اثبات کنیم. اما خودتان معتقدید که اعتقاد قلبی دارید به اینکه همهمون یکی هستیم و برابریم و لی بازم توقع دارید برای اعتقاد شما هم آنهایی که به ظن شما معتقد نیستند و چون معتقد نیستند هر بلایی سرشون بیاد تقصیر مبارزان و احزابشون است، اما باید آن چیزی را که ما به آن معتقد هستیم برای ما به اثبات برسانند؟.. نه خداییش؟