جان ممد چشماتو وا کن.../ برای محمد نوری

ای جان جان بخش آواز و ترانه.. حدیث عاشقی خوان زمزمه گوی قلب های بی بهانه.... من که گفتمت کمی بیشتر طاقت بیاور و مرگ را التماس کردیم کمی دیر تر و دور تر بایستد... اجازه هست بگویم.. جان ممد چشماتو وا کن سری بالا کن وقت آن رسيىد که بریم به صحرا..

نه محمد نوری عزیز حقیقت آن است که این روزها وقت صحرا رفتن هم نیست. این روزها حتا وقت آن نیست که سری به گورستان ها بزنیم و جنازه ی های بردار شده و تیر باران شده را آرامشی برای خود و یا آنان دست و پا کنیم. تازه جان مریم اهورایی ما، برخی جنازه ها را حتا نداده اند. خون ها بر خیابان ها خشکید و گلوی ترنم بسته به آوازی چون گلوی تو می توانست خلوت تنهایی و دوری و غریبی و  گوشه های زندان  زندانیان بی آب و غذا را کمی آهسته تر لبریز مهربانی کند.

راوای آواز" ما برای این وطن خون دل ها خورده ایم" وطن های مان در اشغال و  زیر چکمه ها است. بدن های دختران و پسران برومند این سرزمین  به جای آن که به آواز صداهای نازنینی چون تو به رقص درآید در اهتزاز پرچم اشغال گران و کودتا گران، به فریاد و فرار در خیابان ها زخمی می شوند.

چگونه دلت آمد تنهای مان بگذاری. ما که تمام مریم های گمشده ی عاشقی های مان را در آواز های تو می جستیم. چگونه شد که رفتی و نماندی تا صبح پیروزی آن همه خون دلی که برای وطن خوردی و خوردیم ببینی. من بی وطن به تمام خون دل هایی که برای این وطن خوردی گریسته ام. تو که می روی به مریم و جیران و مارال چه بگویم. کدام ترانه را در شب های خلوت مان عاشقانه سر دهیم. جان ممد  چش ماتو باز کن.... ما برای تو چشم پر اشک کرده ایم.

» ادامه مطلب

یاد کوتاهی از اسماعیل ططری به بهانه ی در گذشتش

امروز در خبرها خواندم که آقای اسماعیل ططری نماینده مردم کرمانشاه در مجلس چهارم و ششم، دار فانی را وداع گفته است. ظاهرا ایشان بر اثر شوک مغزی از از دهم خرداد در بیمارستان بستری بوده است. به هر صورت و باه همه ی مسایلی که برای بسیاری از ما کوردها مطرح است و نمی خواهم این جا به آن ها بپردازم. من به شخصه خارج از آن بحث ها به نظرم ،انسان  سالم و شیرینی بود . مرگ ایشان را به خانواده و بستگان اش تسلیت می گویم و  روانش شاد.

من چند باار کوتاه آقای ططری را از نزدیک دیده ام که یکی دو خاطره ی شیرین از ایشان برایم جا مانده است. یک بار  تازه از سفر عربستان برگشته بود وبرای ما تعریف می کرد که دیوان شعري از خودشان چاپ کرده بودند که در سفر نمایندگان پارلمان ایران به عربستان به ملک فهد تقدیم کرده بود  و مي  گفت همین کتاب را بهش دادم و  به فهد گفتم این شعرها به "چهار زبان زنده ی کوردی دنیا" سروده شده است.  منظورشان چهار  لهجه ی اصلی زبان کوردی بود. ما هم گفتیم آقای ططری این رو تو  مجلس بگو حالش بیشتره.. چون قوانین ایران یک زبان کوردی رو هم بر نمي تابه و اگر شما تو مجلس از 4 زبان کوردی حرف بزنید دیگه دادشون به هوا بلند می شود.

یک بار دیگر هم البته دوستان می گفتند که از یکی از خیابان های کرمانشاه راه می رفته اند و آن موقع ها تازه تخم مرغ یک هو و ناگهان گران شده بود. در حین راه رفتن می گویند که مرغی در آن کوچه جلوی پای شان رد می شود. آقای ططری هم یک نمیچه لگدی به مرغه می زند و می گوید گم شو آخه تو چی هستی که تخمت باید 80 تومان باشد؟

با همه ی این ها خاطره ی تلاش های ایشان برای برگرداندن نام اصلی کرمانشاه و برداشتن نام مجعول باختران از یاد رفتنی نیست. روحش شاد و یادش گرامی.

» ادامه مطلب

The Green Movement and Iranian Ethnicities

Many political and civil activists representing Iranian minorities believe that the Green Movement is the product of previous movements such as ethnic movements. Mohammad Ali Tofighi, a former member of the Central Council of Mojahedeen’s Islamic Revolution of Iran and a political activist and journalist contends that ethnic groups have played an important role in the Green Movement, “The Green Movement was born following the fraudulent election but no movement can be formed without drawing on pre-existing social and political contexts. This movement, too, proceeded and deepened in a very short time by taking advantage of social gaps, with the ethnic gap being one of the most important. The wide-spread wave of pro-change sentiments expressed in support for Mr. Karubi and Mr. Musavi, which motivated people to protest against the election fraud, was itself influenced by the ethnic discourse that has sought to liberate diverse Iranian ethnicities from oppression and discrimination.”

Last year Iran was the scene of one of the most magnificent social and political movements in the thirty year long history of the Islamic Republic, namely the Green Movement. An undeniable characteristic of this movement was that it began and continued mostly in Tehran and did not spread to the non-Persian or non-Shia parts of society. This raises the question about whether the Green Movement is merely founded and rooted in the disagreement over the election results or whether ethnic and religious movements too have played a role in it.

  

Role of ethnic movements in the formation of the Green Movement

Many political and civil activists representing Iranian minorities believe that the Green Movement is the product of previous movements such as ethnic movements. Mohammad Ali Tofighi, a former member of the Central Council of Mojahedeen’s Islamic Revolution of Iran and a political activist and journalist contends that ethnic groups have played an important role in the Green Movement, “The Green Movement was born following the fraudulent election but no movement can be formed without drawing on pre-existing social and political contexts. This movement, too, proceeded and deepened in a very short time by taking advantage of social gaps, with the ethnic gap being one of the most important. The wide-spread wave of pro-change sentiments expressed in support for Mr. Karubi and Mr. Musavi, which motivated people to protest against the election fraud, was itself influenced by the ethnic discourse that has sought to liberate diverse Iranian ethnicities from oppression and discrimination.”

The more clear reality is that in a country with such a diverse amount of religions and ethnicities, one cannot rely on an abstract promise of democracy to bring a large number of people, who relate to democracy only on its periphery, to participate in the current movement for change.

Saman Rasoulpoor, a Kurdish human rights activist and journalist, emphasizes that the Green Movement was the result of accumulated demands and criticisms by Iranian citizens.  He points to the unrelenting suppression of Iranian ethnicities in previous decades and describes the criticism against the status quo as most strong among Iranian ethnic groups. In his opinion, the unprecedented emphasis of the two reformist presidential candidates upon minority demands further raised the taken for granted grievances of ethnic nature. He says, “In the most pessimistic scenario, even if we assume that the candidates’ campaign in support of ethnic rights was only to attract voters, it is still reasonable to maintain that this emphasis was a result of pressure from the lower layers of society and the efforts of political and civil rights activists of these areas, thus making Iranian ethnicities an important force for the change of the status quo in Iran before the presidential election.”    

Yousef Azizi Banitaraf, an Arabic-speaking Iranian journalist and writer, in an interview with the Al-Arabiyya network emphasizes, “The protest movement started before the election; in April of 2005 there was an uprising by the people of Khuzestan against the regime’s policies to change the demography of the region in opposition to Arab ethnicities and their identity.” In the same year, the Kurds, too, took to the streets and Iranian Turks (Azerbaijanis) organized a wide-spread campaign following the publication of an insulting article by a state-sponsored daily in 2006.

In contrast, some ethnic activists believe that the Green Movement originated in the middle class residents of Tehran. Yashar Hakakpoor, who is in charge of public relations at the Society for the Defense of Azerbaijani Political Prisoners in Iran, emphasized the common demands of the pro-democracy Green Movement and ethnic movements, “The Green Movement has no specific demands and the uprising that took place in the northern areas of Tehran and some Persian-speaking cities, three groups each with different demands appeared. The first group comprised of reformists, demanding their share of power and wealth along with some measures of reform within the political framework of the regime. The second involved youth from the affluent layers of society rising against the current suppressive atmosphere, and the third consisted of the exiled opposition groups who would take advantage of any opportunity to weaken the Islamic Republic.”

Nevertheless one should not forget that not all of Tehran’s inhabitants are Persian and the fact that the core of the movement is based in Tehran does not mean that all political activists residing in this city are Persians and so do not pursue the cause of other Iranian ethnicities. Considering the centralist policies of the Pahlavi regime as well as the Islamic Republic, the non-Persians comprise a large group of political forces concentrated in Tehran. Therefore, political activities are mostly organized by ethnic and national elites out of Tehran. Jalal Jalalizadeh, a former representative of the sixth Islamic Parliament and a member of the Islamic Iran Participation Front, agrees that the concentration of pro-democracy demands in Tehran does not exclude participation of ethnic groups as this concentration is just because of the presence of the Green Movement leaders and other political activists in Tehran. He says that “The active participation of various groups of students, workers, merchants and other stratums of society that each draw upon Iranian ethnicities in their own way implies that the Green Movement is represented by all ethnic groups.”

Manner of participation by ethnic minorities

One of the most important concerns raised in the first year of the Green Movement’s life was its lack of spread to other cities, particularly to those areas with ethnic and religious minorities. The political leaders in these areas have differing views on the manner of participation in the Green Movement. Some believe that minorities participate in the Green Movement in a parallel manner and by pressing for their specific demands they increase the overall demands addressed to the ruling party. Hakakpour has a similar opinion: “Last year those political and civil rights activists not residing in the capital pursued their demands relentlessly along with the Green Movement.” Jalalizadeh also says that “While demonstrations were not as wide-spread as in Tehran, this does not imply their indifference, the security and militarized atmosphere of these areas and the ease of suppression made them more vulnerable. The Kurdish cities’ strike in protest to the recent executions shows the active participation of ethnic minorities.” In addition, Mohammad Ali Tofighi, by emphasizing the formation of the Green Movement prior to the election, refers to the activities of the Kurds to reveal the participation of ethnic minorities, “They have played an undeniable role in the recent movement. The number of Kurds  who participated in the election increased by one hundred percent. The role of Kurds in the street demonstrations is not small and some of the martyrs of the Green Movement are Kurds. There is no need to talk about the imprisoned. I think that the speeding, intensification, and review of the sentences of Kurdish prisoners,their elevation to death sentences and their hurried executions are in fact to intimidate the core and leaders of the Green Movement.” While Rasoulpoor admits that the Green Movement has failed to spread to Kuzestan, Azarbaijaan or Kurdistan, he remarks, “The absence of uprisings in other cities was due to the suppressive atmosphere. Various groups related to ethnic minorities both inside the country and abroad supported the movement. The imprisonment of well-known personalities such as Dr. Ramezanzadeh and the martyrdom of students such as Kianoush Asas conveys the alliance of ethnic minorities with the Green Movement.”

Impact of the Green Movement on ethnic minorities

One of the difficulties of theoretical debates on ethnic concerns is the use of the word “minority.” The ethnic and demographic distribution in Iran is not consistent with the designation of a particular group as an absolute majority and another group as a minority. While the studies of the Center for Strategic Research demonstrate that the present policies of the government are in favor of making the “Persians” and the “Shias” two majority designations, the facts on the ground show that a large percentage of Iranians are comprised of non-Persians. By drawing on the above, Hakakpoor says, “With the Green Movement limited to the northern areas of Tehran and a few more Persian cities, the importance of participation of other ethnicities in the culmination of this movement and towards its transformation to a nation-wide movement becomes more clear.” He describes the self-awareness of Iranian ethnic groups as a sign of major changes in the public sphere of non-Persian ethnicities, “They showed that, in contrast to previous decades, they have attained the highest level of national self-awareness and unlike the past they no longer follow blindly the decisions made for them by Persian intellectuals; if their demands are not reflected in the center they’ll pursue their own independent activities.” Similarly, Azizi Bani-Taraf describes the lack of attention from reformist parties and NGOs concerning last year’s ethnic protests as a shortcoming of the Green Movement in influencing ethnic minorities.

However, one has to admit that last year’s events made a significant impact on the mutual understanding of ethnic minorities in Iran. Furthermore, the outright denial of human rights during staged court trials and baseless accusations, this time not in the periphery but in the center of the country, lifted the atmosphere of mutual misunderstanding and suspicion to a more clear vision. Jalalizadeh expresses the sentiment that: “The opportunists and the gold-diggers were revealed. Now people are better aware of their positions and status and they know who they are facing. Unity, empathy, solidarity, and trust have increased among Iranians, and tolerance and respect among and between various groups have never been so high like today. I believe that people today, despite the negative propaganda of previous years against the Kurds and Sunnis, sympathize with them.”

Tofighi also points to the co-reinforcement of the Green Movement through a coalition of all ethnicities, “Sub-movements have realized that more than anything democracy can increase the possibility of the fulfillment of their demands. Therefore, through co-alliance with the Green Movement and co-reinforcement of the sum total of allied forces, these movements have generated more hope.”

An alliance between Tehran’s residents and other religious and ethnic minorities in Iran is one of the main achievements of the Green Movement and the people’s unending struggle for democracy. Rasoulpoor reminds us of the wide-spread reaction to the execution of five political activists, four of them Kurds, and says, “The birth of the Green Movement and the continued suppressions have brought about a better understanding between ethnic groups and other Iranian citizens. A new set of values are established that will not tolerate the suppression and humiliation of ethnic groups, and a critical take over the past and humane contemporary approach to ethnic problems are showing themselves in the body of the Green Movement in an unprecedented way.”

The reality is that the Green Movement started with the simple slogan of “Where is my vote?” A slogan that, to use Dr. Abbas Milani’s words, carries one hundred years of Iranians’ fight for democracy. But the more clear reality is that in a country with such a diverse amount of religions and ethnicities, one cannot rely on an abstract promise of democracy to bring a large number of people, who relate to democracy only on its periphery, to participate in the current movement for change. One should not forget that a large part of the people who participated in the presidential election did so because of the electoral campaign and promises of the two reformist candidates. One year has passed and the tenth government has survived in the absence of legitimacy and by resorting to excessive force, intimidation, torture, rape, imprisonment, and exile of political and civil activists. It is time now to reflect on the programs of the Green Movement once more.
Link:
http://www.gozaar.org/english/articles-en/The-Green-Movement-and-Iranian-Ethnicities.html

» ادامه مطلب

بررسی جنبش سبز و وضعیت اقوام ایرانی

منتشر شده در : گذار

سال گذشته، ایران درگیر یکی از عظیم‌ترین جنبش‌های سیاسی- اجتماعی تاریخ سی ساله جمهوری اسلامی بود، جنبشی که سبز نام گرفت. ویژگی غیرقابل انکار این جنبش، شروع و ادامه بخش غالب آن در تهران و فراگیر نشدن جنبش در حاشیه‌های غیر فارس‌نشین و غیر شیعه‌نشین است. مساله‌ای که این پرسش را به ذهن می‌آورد که آیا ریشه جنبش سبز و بنیاد‌های شکل‌گیری‌اش تنها در اختلاف بر سر شمارش آرا و تقلب انتخاباتی نهفته است یا جنبش‌های قومی و مذهبی هم در شکل‌گیری آن موثر بوده‌اند.

نقش جنبش‌های قومی در شکل‌گیری جنبش سبز

بیشتر فعالان سیاسی و مدنی اقلیت‌های ایرانی معتقدند جنبش سبز محصول جنبش‌های پیشین، نظیر جنبش‌های قومی است.

محمدعلی توفیقی، عضو سابق شورای مرکزی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی ایران و فعال سیاسی و روزنامه‌نگار بر این باور است که قومیت‌های ایرانی نقش مهمی در شکل‌گیری جنبش سبز داشته‌اند: «اگرچه جنبش سبز به دنبال تقلب در انتخابات بروز یافت، اما هیچ جنبشی نمی‌تواند بدون زمینه‌های قبلی اجتماعی و تاریخی پدید آید، این جنبش نیز با بهره‌گیری از شکاف‌های فعال جامعه که یکی از مهم‌ترین آنها شکاف قومی است، در کمترین زمان ممکن گسترش و عمق یافت. موج گسترده‌ای از تحول‌خواهی که در قالب حمایت از آقایان کروبی و موسوی به راه افتاد و در انگیزش مردم برای اعتراض به تقلب در انتخابات و بروز جنبش بسیار موثر بود، از گفتمانی قومی متاثر بود که رفع تبعیض و ستم از اقوام ایرانی را هدف گرفته است.»

سامان رسول‌پور، روزنامه نگار و فعال حقوق بشر کرد، با تاکید بر این که جنبش سبز حاصل انباشت مطالبات و انتقادهای ریشه‌دار شهروندان ایرانی بود به سرکوب‌های سخت و مداوم اقوام ایرانی در دهه‌های گذشته اشاره می‌کند و انتقاد از وضع موجود را در میان اقوام ایرانی خاص‌تر از جاهای دیگر می‌داند. او بر این باور است که تاکید بی‌سابقه دو کاندیدای اصلاح‌طلب بر مطالبات اقلیت‌ها تاثیر مضاعفی بر طرح خواسته‌های قومی مغفول مانده داشته است: «در بدبینانه‌ترین حالت حتی اگر فرض کنیم بیانیه‌های انتخاباتی نامزدها پیرامون حقوق قومیت‌ها، صرفا برای جذب رای بود، باز هم می‌توان این‌طور برداشت کرد که این تاکید، حاصل فشار از پایین و مبارزات فعالان مدنی و سیاسی این مناطق بود و اقوام ایرانی، پیش از انتخابات یکی از نیروهای مهم و فعال برای تغییر وضع موجود در ایران بودند.»

یوسف عزیزی بنی‌طرف، نویسنده و روزنامه‌نگار عرب زبان ایرانی نیز در گفت‌وگو با تلویزیون العربیه تاکید می‌کند: «جنبش اعتراضی، پیش از انتخابات آغاز شد؛ آوریل ٢٠٠٥ مردم خوزستان علیه سیاست‌های نظام برای تغییر دموگرافی به زیان اقوام عرب و محو هویت آنها قیام کردند. کردها همان سال به خیابان‌ها آمدند و ترک‌ها هم در سال ٢٠٠٦ به دنبال توهین یک روزنامه دولتی حرکت اعتراضی گسترده‌ای را سازماندهی کردند.»

در مقابل، گروهی از فعالان قومی براین باورند که ریشه‌های شکل‌گیری جنبش سبز در طبقه متوسط تهرانی خلاصه می‌شود. یاشار حکاک‌پور، مسئول روابط عمومی «انجمن دفاع از زندانیان سیاسی آذربایجانی در ایران» ضمن تاکید بر اشتراک بخش زیادی از خواسته‌های دموکراسی‌خواهانه جنبش سبز و جنبش‌های قومی، ماهیت جنبش سبز را چنین  ارزیابی می‌کند: «جنبش سبز خواسته‌های مشخصی ندارد و در حرکتی که سال گذشته در نقاط شمالی تهران و چند شهر فارس‌نشین روی داد، سه گروه با خواسته‌های متفاوت مطرح شدند. دسته اول اصلاح‌طلبان که خواسته‌شان سهیم شدن در قدرت و ثروت و اصلاح بعضی مسایل در قالب این نظام است. دسته دوم جوانانی از طبقات مرفه جامعه که از خفقان موجود به تنگ آمده‌اند و دسته سوم نیروهای اپوزیسیون خارج‌نشین که از هر فرصت برای تضعیف جمهوری اسلامی استفاده می‌کنند.»

با این وجود نباید این نکته را از یاد برد که تهران شهری با جمعیت خالص فارس نیست و تمرکز هسته مرکزی جنبش در تهران، صرفا اینطور معنا نمی‌دهد که تمام فعالان سیاسی در تهران فارس هستند و خواسته دیگر اقوام ایرانی را پیگیری نمی‌کنند. باید در نظر داشت که به دلیل سیاست‌های مرکزگرای دولت‌های پهلوی و جمهوری اسلامی، غیرفارس‌ها بخش عظیمی از نیروهای متمرکز در تهران را تشکیل می‌دهند، بنابراین بدون شک بخش اعظم فعالیت‌های سیاسی در تهران حاصل فعالیت نخبگان قومی و ملی تمرکزیافته در تهران است.

جلال جلالی‌زاده، نماینده مجلس ششم شواری اسلامی و عضو جبهه مشارکت هم براین باور است که تمرکز پیگیری مطالبات دموکراسی‌خواهانه در تهران، دلیلی بر مشارکت نکردن اقوام نیست زیرا این تمرکز به دلیل حضور سران جنبش و فعالان سیاسی در تهران است: «حضور فعال اقشار مختلف دانشجویی وكارگری وبازاری و ديگر اقشاری كه هر كدام به نوعی به اقوام ايران وابسته‌اند بر نمايندگی از سوی همه گروه‌ها دلالت می‌كند.»

نحوه مشارکت اقلیت‌های قومی

یکی از اصلی‌ترین مسایلی که طی عمر یک ساله جنبش سبز مطرح است، فراگیر نشدن آن در شهرهای دیگر، به ویژه مناطقی است که ساکنان آن را از اقلیت‌های قومی و مذهبی تشکیل می‌دهند. فعالان سیاسی این مناطق نظریاتی متفاوتی درباره نحوه مشارکت در جنبش سبز دارند.

برخی بر این باوراند که مشارکت اقلیت‌ها، مشارکتی موازی است و با پیگیری مستمر مطالبات‌شان به گونه‌ای بر حجم مطالبات مدنی و فشار بر حاکمیت افزوده‌ است. حکاک‌پور از جمله این افراد است: «در سال گذشته فعالان سیاسی و مدنی خارج از مرکز، به همراه جنبش سبز به‌طور مستمر خواسته‌های خود را پیگیری کرده‌اند.»

جلالی‌زاده نیز می‌گوید: «هر چند اعتراض‌ها در میان اقوام به به گستردگی تهران نبود، اما اين مساله نشان بی‌تفاوتی آنها نيست؛ فضای امنيتی ونظامی در اين مناطق و آسان بودن سركوب سبب آسيبب‌پذيری بيشتر آنها است. اعتصاب‌ شهرهای كردنشین در اعتراض به اعدام‌های اخير دليل بر حضور فعال اقوام است.»

محمدعلی توفیقی نیز با تاکید بر اینکه جنبش سبز پیش از انتخابات شکل گرفته است، برای نشان دادن همراهی اقوام ایرانی، به فعالیت کردها اشاره می‌کند: «آن‌ها در شکل‌گیری جنبش اخیر نقش غیرقابل انکاری داشته‌اند، مشارکت مردم کردستان در انتخابات این دوره نسبت به دوره‌های قبل صد در صد رشد داشت. نقش کردها در اعتراضات خیابانی نیز از سایر ایرانی‌ها کمتر نیست، تعدادی از شهدای جنبش کرد هستند، زندان‌ها هم که دیگر نیاز به گفتن ندارد. معتقدم تشدید، تعجلیل و بازنگری در احکام زندانیان کرد و تبدیل احکام آنها به اعدام و اجرای سریع آنها برای ارعاب بدنه و راس جنبش سبز صورت می‌گیرد.»

رسول‌پور نیز ضمن تاکید بر اینکه جنبش سبز نتوانسته گستره خود را به مناطقی چون خوزستان و آذربایجان و کردستان برساند و آن را از ضعف‌های جنبش سبز می‌داند، یادآوری می‌کند: «شکل نگرفتن اعتراض‌های خیابانی در شهرهای دیگر معلول فضای امنیتی و سرکوب‌ها بود. گروه‌های مختلف وابسته به اقوام ایرانی، در داخل و خارج از جنبش سبز حمایت کردند. زندانی شدن چهره‌های مشخص مانند دكتر رمضان‌زاده و شهادت دانشجويانی چون كیانوش آسا از دیگر نشانه‌های همراهی اقوام با جنبش سبز است.»

تاثیر جنبش سبز بر اقلیت‌ها

یکی از معضلات نظری در مباحث قومی، استفاده از واژه «اقلیت» است. آمایش قومی- جمعیتی ایران به گونه‌ای نیست که بتوان گروهی را به عنوان اکثریت مطلق نام برد و گروهی دیگر را اقلیت لقب داد. اگر چه بر اساس پژوهش‌های مرکز تحقیقات راهبردی، سیاست‌های حاکم بر ایران، از تحکم غیرقابل انکار «فارس» و «تشیع» ناشی می‌شود، اما حقیقت آن است که بیش از ٦٠ درصد جمعیت ایران را غیر فارس‌ها تشکیل می‌دهند. حکاک‌پور با یادآوری این نکته، می‌گوید: «با محدود ماندن جنبش در قسمت‌های شمالی تهران و چند شهر فارس‌نشین دیگر، ضرورت مشارکت اقوام دیگر برای به ثمر رسیدن این جنبش و تبدیل آن به حرکتی سراسری در ایران مشخص‌تر شد.»

او خودآگاهی اقوام ایرانی را نشان‌دهنده تغییراتی بزرگ در فضای عمومی اقوام غیرفارس می‌داند: «آنها نشان دادند که نسبت به دهه‌های گذشته، به بالاترین میزان خودآگاهی ملی رسیده‌اند و دیگر همچون گذشته تبعیت کورکورانه از تصمیم‌های روشنفکران فارس را نمی‌پذیرند و اگر مرکز خواسته‌های آنها را انعکاس ندهد، حرکات مستقل خود را دنبال خواهند کرد.» عزیزی بنی‌طرف هم بی‌توجهی احزاب و سازمان‌های غیردولتی اصلاح‌طلبان به اعتراضات قومی در سال گذشته را از آسیب‌های جنبش سبز و تاثیر آن بر وضعیت قومیت‌ها ارزیابی می‌کند.

با این حال باید پذیرفت که تحولات سال گذشته بر درک متقابل اقوام ایرانی تاثیر به سزایی داشت. علاوه بر این، نقض آشکار حقوق بشر در دادگاه‌های نمایشی و اتهام‌های بی پایه، این بار نه در حاشیه ایران که در مرکز، نگاه روشن‌تر و بیناتری بر فضای بدبینی و عدم درک متقابل گشود. جلالی‌زاده می‌گوید: «فرصت‌طلبان و منفعت‌طلبان افشا شده‌اند. مردم، موقعيت و مواضع خود را بهتر تشخيص داده‌اند و می‌دانند با چه گروهی طرف هستند، وحدت، همدلی، همبستگی و اعتماد بين ايرانيان بيشتر شده، تسامح و تساهل نسبت به یکديگر و احترام متقابل میان گروه‌ها در هيچ دوره‌ای مانند امروز نبوده است. معتقدم امروز با وجود تبليغات منفی سال‌های گذشته  ضد كردها و اهل سنت، مردم با آنها ابراز همدردی می‌كنند.»

توفیقی هم به هم‌افزایی نیروی جنبش از مسیر همراهی همه اقوام اشاره می‌کند: «خرده جنبش‌ها دریافته‌اند که دموکراسی شانس تحقق مطالبات آن‌ها را بیش از هر چیز دیگر افزایش می‌دهد، به همین دلیل با همراهی این جنبش و هم‌افزایی نیروی حاصل از آن، امیدهای بیشتری برای تغییر پدیدآمده است.»

هم‌گرایی بین مرکزنشینان و دیگر اقلیت‌های مذهبی و قومی ایران از اصلی‌ترین ثمرات جنبش سبز و یک سال مبارزه مستمر مردم برای دموکراسی است. رسول‌پور با یادآوری واکنش گسترده ایرانیان به اعدام پنج فعال سیاسی که چهارنفر آنها کرد بودند، می‌گوید: «تولد جنبش سبز و تداوم سرکوب‌ها منجر به درک روشن‌تر اقوام ایرانی و سایر شهروندان ایرانی از یکدیگر ‌شد. ارزش‌های جدیدی به وجود آمده که سرکوب و تحقیر اقوام ایرانی را تحمل نمی‌کند و انتقاد از گذشته و نگاه انسانی و امروزی به مسایل اقوام، به شکل کم سابقه‌ای در بدنه جنبش سبز نمایان است.»

واقعیت این است که جنبش سبز با شعار ساده «رای من کجاست؟» شروع شد. شعاری که به گفته دکتر میلانی صدسال مبارزه دموکراسی‌خواهی ایرانیان را همراه دارد اما واقعیت بارزتر آن است که در سرزمینی با چنین ساختار متنوعی به لحاظ قومیت و مذهب نمی‌توان تنها با وعده دموکراسی، بخش عظیمی ‌از مردمانی را که تعریف‌شان از دموکراسی به معیارهای جانبی دمکراسی وابسته است، به جنبش تحول‌خواه کنونی کشاند. نباید از یاد برد که بخش اعظمی از مشارکت همین مردم در انتخابات،  به واسطه شعارها و برنامه‌های انتخاباتی دو کاندیدای انتخابات یعنی کروبی  و موسوی بوده است. اما این دو، به طرزی عجیب و باورنکردنی طی یک سال گذشته هرگز در بیانیه‌های پرشمارشان به فکر طرح همان برنامه‌ها و خواسته‌ها نیفتادند. یک سال گذشت و دولت دهم بدون مشروعیت مردمی، با زور و ارعاب و شکنجه و تجاوز، و زندانی و آواره کردن فعالان سیاسی و مدنی به عمر خود ادامه داد؛ اکنون وقت آن است که دیگر بار بر برنامه‌های این جنبش تامل کنیم.

» ادامه مطلب

نام فرزاد قدغن

امروز یکی دو جا نقل شد که  ظاهرا :«اداره اطلاعات شهرستان کامیارن طی دستوری رسمی اکیدن از اداره ثبت احوال این شهرستان خواسته است که از صدور شناسنامه برای نوزادان تازه متولد شده در این شهرستان به نام " فرزاد" اکیدن خودداری نمایند». این خبر فعلا  توسط هیچ منبع موثقی تایید نشده است و این امکان هم هست واقعا شایعه باشد. اما برای من که کوردم بسیاری چیزها را به چشم خود دیده ام و به گوش خود شنیده ام اصلا امر عجیبی نیست. نه تنها در ازمنه ی دور و افسانه ای در همین زمان اقای  خاتمی و در دولت اصلاحات، شورای فرهنگ عمومی در بخش نامه ای برای نام گذاری اماکن و خیابان ها و فروشگاه ها و ... تصویب نمود که تمام نام ها باید " فارسی باشد. طبق بند 5 از ماده ی یکم آیین نامه نام گذاری شهرها ، خیابان ها ، اماكن و موسسات عمومی به منظور حفظ و تحكیم یكپارچگی سیاسی و فرهنگی كشور و حفظ هویت ملی ، نام ها باید فقط به زبان فارسی باشند .

این تاکید بر فارسی و این استدلال حفظ یکپارچگی این هویت ملی که تنها از طریق زبان فارسی ممکن است هم داستان خیلی عجیبی نیست و برای بسیاری نه تنها پذیربته شده است بلکه به قول خودشان با این که از حق انسان ها دفاع می کنند اما حاضرند خونشان را نیز برای  آن بدهند. این موضوع به من ربطی ندارد چون به نظر من آن ها اختیار خون خودشان را دارند و برای هر امری دوست دارند می توانند آن را اهدا کنند.

 اما موارد دیگری که وجود دارد همان داستان عدم اجازه ی نام گذاری مردم به اسامی زبان های خودشان بود که تا مدت ها ممنوع بود و یا نمی گذاشتند. مگر این که کسی آن چنان اصراری می کرد و پی گیر می شد وحتا تهران می رفت و از آن جا اجازه ی کتبی و دستور فلان مقام را می آورد تا مثلا بگذارند دخترش را یا پسرش را با اسمی که به زبان خودشان است نام گذاری کند و هم چنان از حداقل حق شهروندی از جمله داشتن شناسنامه برخوردار باشد. اما باز برخی نام ها حساسیت بیشتری داشت.

با این همه من قصدم از این ماجرا تعریف کردن خاطره ای است. که اتفاقا در این روز که یادبود ترور غیر انسانی دکتر عبدالرحمان قاسملو است خالی از لطف تیست.

 می گویند  مردی به ثبت احوال مهاباد رفت و می خواست برای پسرش شناسنامه بگیرد. کارمند ثبت احوال پرسید نامش را چه می گذارید. مرد گفت: چیا. کارمند سری به دفتر  و دستکش زد و سر بلند کرد و گفت نمی شود این اسم کوردی است. مرد کمی فکر کرد گفت خوب سیامند. کارمند باز مقداری بررسی کرد و گفت نمی شود این هم کوردی است. مرد گفت اسمش را می گذارم سمکو. کامند گفت این هم اسم یک کورد است که علیه دولت مرکزی شورش کرده است  بنابراین اصلا نمی شود. مرد گفت اسمش را بگذارید ئاسو(آسو)، کارمند ثبت احوال بازهم گفت نمی شود. خلاصه آن مرد عصبانی شد و گفت مرتیکه ی فلان فلان شده اسمش رو بگذار "عبدالرحمان قاسملو" همون فردا هم ترورش کنید که خیالتون راحت باشد.

» ادامه مطلب

بی دلیل ترین آدم دنیا منم هوای جان!

هوای جان!

نامه ی هشت هشت هشتاد و هشت آن قدر به تاخیر افتاد که روی حافظه ی لب تاپم فرمت شد. جنگی دیرینه است از سوی من و ملتم برای  فرمت نشدن. عمری است که جهان ناامن من می خواهد مارا فرمت کند و ما به هزار حیله خود را ریکاوری می کنیم و جوری غریب ، غریبی خود را میان فایل هایی که باید دیده شوند به دیده می نماییم.

دلم  به اندازه ی تمام دوری ها و تمام صبوری ها، دلم به اندازه ی تمام قدم ها آرام شمرده که در خیابان های تهران به شوق انسان و آزادی برداشتیم، دلم به اندازه ی همه ی شور 25 خرداد که یکدیگر را گم کردیم و اصلا هم از گم شدن هم نگران نبودیم ، برایت تنگ شده است. دلم به اندازه ی دلتنگی و تنهایی غریبم در گریه های آن بامداد تلخ که کاشفان فروتن شوکران کورد من ، جام عاشقی سر کشیدند در 19 اردیبهشت ماه برایت تنگ شده است. دلم تنگ است هوای جانم.

هوای جان!

"انسان" یگانه کلمه ای است که به من آرامش می دهد و می توانم هم نوعانم را با آن صدا کنم. "آدم" انگار بالذات مرد است و " من" انگلیسی که نه تنها بوی مرد بودنش حال آدم را به هم می زند، بوی منیت هم برای حافظه ی کوردی و فارسی من می دهد. "اوممه" ی فرانسوی هم برای من یادآور اومانیسم "سفید و مذکر و متوسط و بورژوایی" است که نمی توانم به تنهایی خودم به یاد تو به آن بیاندیشم.حتا همان "مروف" کوردی خودمان هم بدجوری توی ذوق می زند از آه و صدا و لحن"اوف"ی که در آن نهفته است و انگار این انسان کوردی سرنوشت اش با اوف و درد همزاد بوده است، هرچه هست "انسان" ستاره ی خاموش و تنهای "انس" باشد یا "شهاب سفر کرده ی سوخته" در کهکشان "نسیان"، هرچه هست برایم آشنا تر و عزیز تر است و تو و من "انسان را رعایت کرده ایم خود اگر شاه کار خدا بود یا نبود". تو اما هوای جان تو شاه کار شاهانه و ملکه ی جانانه ی دل بی قرار این کودک عاشق بی مادر و غریبی. تو تعبیر خواب های این شاعر دیوانه  و تو زمزمه ی این عاشق سر به بیابان عدم گذاشته ای.

هوای جان

از کلماتی که در نامه ی "هشت هشت هشتاد و هشت" بر حافظه ی این لب تاپ فرمت شده، بدون شک چند کلمه از عاشقی و از سیاست و از سرزمین در این حافظه ی غیر قابل فرمت خودم جا مانده است. روزگار امروز، دیگر روزگار خاک نیست برای من . برای آنان که به نام "خاک " اما خاک و تاریخ و آسمان مرا به زور به باد غارت و نخوت و خود پرستی خود برده اند. هنوز روزگار روزگار، خاک است و ،مرز است و طول و عرض نقشه های شان. خاک مقدس این واژه ی نا مقدس روزگاری مرا هم به خود مشغول کرده بود و در این گمان اشتباه  بوده ام ، که "جانم فدای خاکی است که نه از من بوده و نه از آن هیچ کس. من سرزمین هیچ کجا و بی در کجای خودم را بیشتر دوست دارم. برای من وطن همان کوچه ای است که در کودکی در آن بازی کرده ام اگر نیست دیگر بی وطن ام و به جز آن جا من وطنی ندارم و هر جا که بتوانم برای تو شعر و نامه بنویسم و با اندک فهم خود که به احتمال زیاد بیشتر اوقات به کج فهمی می روم، بنویسم خطی از سر دغدغه ی همو که "انسان" اش می نامم، وطن من است. وطن برای من یک اتاق یک لب تاپ و چند تکه کاغذ و چند جلد کتاب است. و حافظه ای از موسیقی. شعر تنها شهر من است و باد شیوه ی عاشقانه ام. بی تعلق و رها وزیدن و مدام و هم چنان دوست داشتن، بدون آن که دلیل بجویم از دوست داشتنم و پاسخ بدهم به استدلال دوست داشتنم را. بدون آن که به مقیاس عدد و شماره تعداد کسانی را که دوست دارم بشمارم و تعداد کسانی که دوستم دارند در درجه ی اولیت و ترتیب رتبه بندی قرار دهم.

هوای جان!

زمستان و بهار از حوصله ی آوارگی ام چونان پیر مردی با دست هایی پر از چین بنفشه ی پژمرده گذشت و تابستان گورایی هیچ چیزی را منکر نمی شود، که طاقت از تداوم بی در کجا بودن را نه توان من بود و نه ماندن و مکث  شیوه ی من. هر چیزی در این تابستان گرم گوارا می شود به جز آن گرمایی که این جا انگار سشوار داغی است که در حالی که موهایت خشک شده صوتت را فشار می دهد گرما. حالا هیجان من به جای شدت تاثر از رمان مسخ کافکا و به جای "خودذات پنداری" به جای تک تک شخصیت های " بوف کور" در گریه برای اعدامی و نامه برای زندانی، جا پای پاهای فوتبالیست ها و گریه های مارادونا و مسی گذاشته است. 

هوای جان 

تابستان که گرم می شود، یاد گرمای زیر مقنعه ای می افتم که باید زنان سرزمینم، که من شاعرانه روزی گفته بودم روسری اما زیباست و زنی به من یاد آوری کرد که وقتی در گرمای بالای30درجه روسری سر کردی می فهمی که زیباست یا نه و بهزاد چه شاعرانه نوشت برای معشوقش که " جهت اطلاع بیشتر زنان جهان به جای مقنعه موهای شان روی سرشان است".. هوای جان فعالیت فمینیستی دیگر به "زن بودن " و "لزبین بودن" تقلیل یافته است کسی یادش نیست که فمینیسم هم قرار بود جنبشی باشد در راستای تکمیل این انسان ناقص نا تکمیل، می ترسم فمینیسم هم که جنبشی برای آزادی و برابری انسان و رهایی نیمه ی همیشه در بند نگه داشته شده ی انسان بود، هم چون مارکسیسم تبدیل شود به یک رنگ قرمز و ستاره ای و داسی و چکشی برای عکس پروفایل در فیس بوک. 

هوای جان

من بدهکار هیچ کس در این جهان نباشم بدهکار تو هستم که از قبل از انتخابات گذشته برایت نامه ننوشته ام و نامه پشت نامه به تعویق انداختم، تا مگر آزادی در بر کشیم و خیابان از آن شهروندان شود.نامه پشت نامه  به تعویق انداختم که فلان گزارش را بنویسم و فلان مقاله را تمام کنم. که برای آزادی فلانی دنبال کفیل باشیم و برای مرخصی آن یکی دنبال وثیقه.. نامه های ننوشته خود جفا به هرچه عاشقی بود و به هر چه آزادگی که جز عاشقان آزاده نیستند. حالا در این تنهایی هایی که تنها و بی سرانجام "تن" بی "تن"ات  را به دوش می کشم و خاطره ی تن تو تنها "وتن" من شده است. حالا در این بی مجالی و بی محالی زندگی، حالا در این حوالی احوال نا به هنگام و هماره پر از همهمه ی همه، حالا این تویی که تمام روز ها چون دعا هم چون درخت در من بلند می شوی.. در من ارتفاع می گیری تا دوباره قامت راست کنم و قد برافرازم بر جان و موهای پیشانیم را کنار بزنم تا جهان از نور پیشانی انسان نور بگیرد. تا روشنی دست های تو را ستاره ی قطبی سفرهایم سازم و چون باد آواره بر جهان بوزم.

حالا دیگر بی دلیل ترین انسان زمینم. زیرا همه ی آن چه در زندگی من رخ می دهد از عشقم است و من بی دلیل و بدون هیچ استدلالی عاشقم.

» ادامه مطلب

عاشقانه های یک چاقو کش برای خانم دست برفی-قسمت دوم

شماره ی 8:

از آب های جهان
که بر آن‌ها دراز کشیده بودم
زخمه می‌زند ریگزار
استخوان‌های کتفم را
از قله‌هایی که با رمز نام تو فاتح شدم
پایم در مرداب دره‌ای
فرو
 می‌رود
از خیابانی  که از گیسوان
تو
می‌بافته ای یم
چون سگی ولگرد زیر گل گیر های ماشینی
لاشه شده ام...
اما...
هنوز خیال که می‌کنم
یعنی  تو

11/01/2009

9:
آن که زود می‌آید
زود می‌رود
آن که دیر می‌آید
زود می‌رود
 آن که نمی‌آید هم
زود می‌رود..
چه فکر کرده‌ای خانم
این‌جا  دل است
قهوه خانه‌ی عشق که نیست..

29 بهمن 1387

10:
راه افتادم  و
به راه نیامدی
دریا شدم
باران
نیامدی
پیاده رو شدم
خیابان نیامدی
 من هر واژه‌ای که شدم
تو به بازی این جدول کلمات متقاطع نیامدی..

7فروردین 1388

11-
دریا دروغ است عزیزم
انتهای سرزمین من تویی


لینک مرتبط:عاشقانه هی یک چاقو کش برای خانم دست برفی1

» ادامه مطلب